افلا تعقلون؟؟؟(تعقل در قرآن مجید)

بسم الله الرحمن الرحیم

تعقل در قرآن مجید

1-أَ تَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنْسَوْنَ أَنْفُسَكُمْ وَ أَنْتُمْ تَتْلُونَ الْكِتابَ أَ فَلا تَعْقِلُونَ(البقرة/44)

«44» آيا مردم را به نيكى [و ايمان به پيامبرى كه صفات او آشكارا در تورات آمده] دعوت مى‏كنيد، اما خودتان را فراموش مى‏نماييد؛ با اينكه شما كتاب [آسمانى] را مى‏خوانيد! آيا نمى‏انديشيد؟!

2- وَ إِذا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قالُوا آمَنَّا وَ إِذا خَلا بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ قالُوا أَ تُحَدِّثُونَهُمْ بِما فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ لِيُحَاجُّوكُمْ بِهِ عِنْدَ رَبِّكُمْ أَ فَلا تَعْقِلُونَ(البقرة/76)

«76» و هنگامى كه مؤمنان را ملاقات كنند، مى‏گويند: (ايمان آورده‏ايم.) ولى هنگامى كه با يكديگر خلوت مى‏كنند، [بعضى به بعضى ديگر اعتراض كرده،] مى‏گويند: (چرا مطالبى را كه خداوند [در باره صفات پيامبر اسلام] براى شما بيان كرد، به مسلمانان بازگو مى‏كنيد تا [روز رستاخيز] در پيشگاه خدا، بر ضد شما به آن استدلال كنند؟! آيا نمى‏فهميد؟!)

3- يا أَهْلَ الْكِتابِ لِمَ تُحَاجُّونَ فِي إِبْراهِيمَ وَ ما أُنْزِلَتِ التَّوْراةُ وَ الْإِنْجِيلُ إِلاَّ مِنْ بَعْدِهِ أَ فَلا تَعْقِلُونَ(آل عمران/65)

«65» اى اهل كتاب! چرا درباره ابراهيم، گفتگو و نزاع مى‏كنيد [و هر كدام، او را پيرو آيين خودتان معرفى مى‏نماييد]؟! در حالى كه تورات و انجيل، بعد از او نازل شده است! آيا انديشه نمى‏كنيد؟!

4- وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلاَّ لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ لَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَ فَلا تَعْقِلُونَ(الأنعام/32)

«32» زندگى دنيا، چيزى جز بازى و سرگرمى نيست! و سراى آخرت، براى آنها كه پرهيزگارند، بهتر است! آيا نمى‏انديشيد؟!

5- فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُوا الْكِتابَ يَأْخُذُونَ عَرَضَ هذَا الْأَدْنى وَ يَقُولُونَ سَيُغْفَرُ لَنا وَ إِنْ يَأْتِهِمْ عَرَضٌ مِثْلُهُ يَأْخُذُوهُ أَ لَمْ يُؤْخَذْ عَلَيْهِمْ مِيثاقُ الْكِتابِ أَنْ لا يَقُولُوا عَلَى اللَّهِ إِلاَّ الْحَقَّ وَ دَرَسُوا ما فِيهِ وَ الدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَ فَلا تَعْقِلُونَ(الأعراف/169)

«169» پس از آنها، فرزندانى جاى آنها را گرفتند كه وارث كتاب [آسمانى، تورات] شدند؛ [امّا با اين حال،] متاع اين دنياى پست را گرفته، [بر اطاعت فرمان خدا ترجيح مى‏دهند] و مى‏گويند: ([اگر ما گنهكاريم توبه مى‏كنيم و] بزودى بخشيده خواهيم شد!) اما اگر متاع ديگرى همانند آن به دستشان بيفتد، آن را [نيز] مى‏گيرند، [و باز حكم خدا را پشت سر مى‏افكنند.] آيا پيمان كتاب [خدا] از آنها گرفته نشده كه بر خدا [دروغ نبندند، و] جز حق نگويند، و آنان بارها آنرا خوانده‏اند؟! و سراى آخرت براى پرهيزگاران بهتر است، آيا نمى‏فهميد؟!

 

6-قُلْ لَوْ شاءَ اللَّهُ ما تَلَوْتُهُ عَلَيْكُمْ وَ لا أَدْراكُمْ بِهِ فَقَدْ لَبِثْتُ فِيكُمْ عُمُراً مِنْ قَبْلِهِ أَ فَلا تَعْقِلُونَ(يونس/16)

«16» بگو: (اگر خدا مى‏خواست، من اين آيات را بر شما نمى‏خواندم؛ و خداوند از آن آگاهتان نمى‏كرد؛ چه اينكه مدّتها پيش از اين، در ميان شما زندگى نمودم؛ [و هرگز آيه‏اى نياوردم؛] آيا نمى‏فهميد؟!)

7- وَ إِلى عادٍ أَخاهُمْ هُوداً قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ إِنْ أَنْتُمْ إِلاَّ مُفْتَرُونَ(هود/50) يا قَوْمِ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِنْ أَجْرِيَ إِلاَّ عَلَى الَّذِي فَطَرَنِي أَ فَلا تَعْقِلُونَ (هود/51)

«50» [ما] به سوى [قوم] عاد، برادرشان (هود) را فرستاديم؛ [به آنها] گفت: (اى قوم من! خدا را پرستش كنيد، كه معبودى جز او براى شما نيست! شما فقط تهمت مى‏زنيد [و بتها را شريك او مى‏خوانيد]!«51» اى قوم من! من از شما براى اين [رسالت]، پاداشى نمى‏طلبم؛ پاداش من، تنها بر كسى است كه مرا آفريده است؛ آيا نمى‏فهميد؟!

8 -وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلاَّ رِجالاً نُوحِي إِلَيْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُرى أَ فَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا أَ فَلا تَعْقِلُونَ(يوسف/109)

«109» و ما نفرستاديم پيش از تو، جز مردانى از اهل آباديها كه به آنها وحى مى‏كرديم! آيا [مخالفان دعوت تو،] در زمين سير نكردند تا ببينند عاقبت كسانى كه پيش از آنها بودند چه شد؟! و سراى آخرت براى پرهيزكاران بهتر است! آيا فكر نمى‏كنيد؟!

9 - لَقَدْ أَنْزَلْنا إِلَيْكُمْ كِتاباً فِيهِ ذِكْرُكُمْ أَ فَلا تَعْقِلُونَ(الأنبياء/10)

«10» ما بر شما كتابى نازل كرديم كه وسيله تذكّر [و بيدارى] شما در آن است! آيا نمى‏فهميد؟!

10 -قالَ أَ فَتَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَنْفَعُكُمْ شَيْئاً وَ لا يَضُرُّكُمْ(الأنبياء/66) أُفٍّ لَكُمْ وَ لِما تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَ فَلا تَعْقِلُونَ(الأنبياء/67)

«66» [ابراهيم] گفت: (آيا جز خدا چيزى را مى‏پرستيد كه نه كمترين سودى براى شما دارد، و نه زيانى به شما مى‏رساند! [نه اميدى به سودشان داريد، و نه ترسى از زيانشان!]

«67» اف بر شما و بر آنچه جز خدا مى‏پرستيد! آيا انديشه نمى‏كنيد [و عقل نداريد]؟!

11 -وَ هُوَ الَّذِي يُحْيِي وَ يُمِيتُ وَ لَهُ اخْتِلافُ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ أَ فَلا تَعْقِلُونَ(المؤمنون/80)

«80» و او كسى است كه زنده مى‏كند و مى‏ميراند؛ و رفت و آمد شب و روز از آن اوست؛ آيا انديشه نمى‏كنيد؟!

12 -وَ ما أُوتِيتُمْ مِنْ شَيْ‏ءٍ فَمَتاعُ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ زِينَتُها وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ وَ أَبْقى أَ فَلا تَعْقِلُونَ(القصص/60)

«60» آنچه به شما داده شده، متاع زندگى دنيا و زينت آن است؛ و آنچه نزد خداست بهتر و پايدارتر است؛ آيا انديشه نمى‏كنيد؟!

13 -وَ إِنَّكُمْ لَتَمُرُّونَ عَلَيْهِمْ مُصْبِحِينَ(الصافات/137) َ بِاللَّيْلِ أَ فَلا تَعْقِلُونَ(الصافات/138)

«137» و شما پيوسته صبحگاهان از كنار [ويرانه‏هاى شهرهاى] آنها مى‏گذريد...

«138» و [همچنين] شبانگاه؛ آيا نمى‏انديشيد؟!

 

خردمندان در قرآن کریم

خردمندان در قرآن کریم

1 ) سوره: بقره (2) - آيه: 179

________________________________________

وَ لَكُمْ فِي الْقِصاصِ حَياةٌ يا أُولِي الْأَلْبابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

اي خردمندان ، شما را در قصاص كردن زندگي است باشد كه پروا كنيد

 

2) سوره: بقره (2) - آيه: 197

________________________________________

الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُوماتٌ فَمَنْ فَرَضَ فيهِنَّ الْحَجَّ فَلا رَفَثَ وَ لا فُسُوقَ وَ لا جِدالَ فِي الْحَجِّ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوي وَ اتَّقُونِ يا أُولِي الْأَلْبابِ

حج در ماههاي معيني است هر كه در آن ماهها اين فريضه را ادا كند، بايدكه در اثناي آن جماع نكند و فسقي از او سر نزند و جنگ نكند هر كار نيكي كه انجام مي دهيد خدا از آن آگاه است و توشه برداريد ، كه بهترين توشه ها پرهيزگاري است اي خردمندان ، از من بترسيد

 

3) سوره: بقره (2) - آيه: 269

________________________________________

يُؤْتِي الْحِكْمَةَ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْراً كَثيراً وَ ما يَذَّكَّرُ إِلاَّ أُولُوا الْأَلْبابِ

به هر كه خواهد حكمت عطا كند و به هر كه حكمت عطا شده نيكي فراوان داده شده و جز خردمندان پند نپذيرند

 

4) سوره: آل عمران‏ (3) - آيه: 7

________________________________________

هُوَ الَّذي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتابَ مِنْهُ آياتٌ مُحْكَماتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتابِ وَ أُخَرُ مُتَشابِهاتٌ فَأَمَّا الَّذينَ في قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ ابْتِغاءَ الْفِتْنَةِ وَ ابْتِغاءَ تَأْويلِهِ وَ ما يَعْلَمُ تَأْويلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَ ما يَذَّكَّرُ إِلاَّ أُولُوا الْأَلْبابِ

اوست كه اين كتاب را بر تو نازل كرد بعضي از آيه ها محكماتند ، اين آيه ، ها ام الكتابند ، و بعضي آيه ها متشابهاتند اما آنها كه در دلشان ميل به باطل است ، به سبب فتنه جويي و ميل به تاويل از متشابهات پيروي مي كنند ، در حالي كه تاويل آن را جز خداي نمي داند و آنان كه قدم در دانش استوار كرده اند مي گويند : ما بدان ايمان آورديم ، همه از جانب پروردگار ماست و جز خردمندان پند نمي گيرند

 

56) سوره: آل عمران‏ (3) - آيه: 190

________________________________________

إِنَّ في خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ لَآياتٍ لِأُولِي الْأَلْبابِ

، هر آينه در آفرينش آسمانها و زمين و آمد و شد شب و روز ، خردمندان راعبرتهاست

 

6  ) سوره: مائده (5) - آيه: 100

________________________________________

قُلْ لا يَسْتَوِي الْخَبيثُ وَ الطَّيِّبُ وَ لَوْ أَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَبيثِ فَاتَّقُوا اللَّهَ يا أُولِي الْأَلْبابِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ

بگو : ناپاك و پاك برابر نيستند ، هر چند فراواني ناپاك تو را به اعجاب افكند پس اي خردمندان ، از خداي بترسيد ، باشد كه رستگار گرديد

 

7) سوره: يوسف‏ (12) - آيه: 111

________________________________________

لَقَدْ كانَ في قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبابِ ما كانَ حَديثاً يُفْتَري وَ لكِنْ تَصْديقَ الَّذي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصيلَ كُلِّ شَيْ ءٍ وَ هُدي ً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ

در داستانهايشان خردمندان را عبرتي است اين داستاني بر ساخته نيست ،بلكه تصديق سخن پيشينيان و تفصيل هر چيزي است و براي آنها كه ايمان آورده اند هدايت است و رحمت

 

8) سوره: رعد (13) - آيه: 19

________________________________________

أَ فَمَنْ يَعْلَمُ أَنَّما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ كَمَنْ هُوَ أَعْمي إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ

آيا كسي كه مي داند آنچه از جانب پروردگارت بر تو نازل شده حق است ،همانند كسي است كه نابيناست ؟ تنها خردمندان پند مي گيرند :

 

9) سوره: ابراهيم‏ (14) - آيه: 52

________________________________________

هذا بَلاغٌ لِلنَّاسِ وَ لِيُنْذَرُوا بِهِ وَ لِيَعْلَمُوا أَنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ لِيَذَّكَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ

اين پيامي است براي مردم ، تا بدان بيمناك شوند و بدانند كه اوست خداي يكتا ، و تا خردمندان پند گيرند

 

10) سوره: ص‏ (38) - آيه: 29

________________________________________

كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ مُبارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آياتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ

كتابي مبارك است كه آن را بر تو نازل كرده ايم ، تا در آياتش بينديشند و خردمندان از آن پند گيرند

 

11) سوره: ص‏ (38) - آيه: 43

________________________________________

وَ وَهَبْنا لَهُ أَهْلَهُ وَ مِثْلَهُمْ مَعَهُمْ رَحْمَةً مِنَّا وَ ذِكْري لِأُولِي الْأَلْبابِ

و به او خانواده اش و همچند آن از ديگر ياران را عطا كرديم و اين خود، رحمتي از ما بود و براي خردمندان اندرزي

 

12) سوره: زمر (39) - آيه: 9

________________________________________

أَمَّنْ هُوَ قانِتٌ آناءَ اللَّيْلِ ساجِداً وَ قائِماً يَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَ يَرْجُوا رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذينَ لا يَعْلَمُونَ إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ

آيا آن كس كه در همه ساعات شب به عبادت پرداخته ، يا در سجود است يا در قيام ، و از آخرت بيمناك است و به رحمت پروردگارش اميدوار است ، با آن كه چنين نيست يكسان است ؟ بگو : آيا آنهايي كه مي دانند با آنهايي كه نمي دانند برابرند ؟ تنها خردمندان پند مي پذيرند

 

13) سوره: زمر (39) - آيه: 18

________________________________________

الَّذينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِكَ الَّذينَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِكَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ

آن كساني كه به سخن گوش مي دهند و از بهترين آن پيروي مي كنند ، ايشانند كساني كه خدا هدايتشان كرده و اينان خردمندانند

 

14) سوره: زمر (39) - آيه: 21

________________________________________

أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَسَلَكَهُ يَنابيعَ فِي الْأَرْضِ ثُمَّ يُخْرِجُ بِهِ زَرْعاً مُخْتَلِفاً أَلْوانُهُ ثُمَّ يَهيجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَجْعَلُهُ حُطاماً إِنَّ في ذلِكَ لَذِكْري لِأُولِي الْأَلْبابِ

آيا نديده اي كه خدا از آسمان باران فرستاد و آن را چون چشمه سارهايي درزمين روان گردانيد ، آنگاه به آن كشته هاي رنگارنگ برويانيد ، سپس همه خشك مي شوند و مي بيني كه زرد شده اند ، آنگاه خردشان مي سازد ؟ هر آينه خردمندان را در آن اندرزي است

 

15) سوره: غافر (40) - آيه: 54

________________________________________

هُدي ً وَ ذِكْري لِأُولِي الْأَلْبابِ

كتابي كه خود هدايت است و براي خردمندان اندرز

 

16) سوره: طلاق‏ (65) - آيه: 10

________________________________________

أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ عَذاباً شَديداً فَاتَّقُوا اللَّهَ يا أُولِي الْأَلْبابِ الَّذينَ آمَنُوا قَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكُمْ ذِكْراً

خداوند برايشان عذابي سخت آماده كرد پس اي خردمنداني كه ايمان آورده ايد ، از خدا بترسيد خدا بر شما قرآن را نازل كرده است